Water Hammer หรือ ค้อนน้ำ หนึ่งในศัพท์เรื่องน้ำในบ้านที่ผู้ใช้น้ำควรรู้ไว้ เพื่อหลีกเลี่ยงการเกิดขึ้นและรู้วิธีรับมือเบื้องต้น

Water Hammer เกิดจากการที่น้ำในท่อถูกปิดกะทันหัน ทำให้แรงดันในท่อเปลี่ยนแปลงอย่างฉับพลัน เปรียบเทียบให้เห็นภาพง่าย ๆ คือ สมมติว่าเปรียบคนเป็นน้ำ และท่อเป็นทางเดิน หากทุกคนเดินตามกันไปเรื่อย ๆ ก็คงไม่มีปัญหาอะไรใช่ไหมครับ แต่หากอยู่ดี ๆ ก็มีกำแพงผุดขึ้นมาจากพื้นขวางทางไว้ทำให้คนหยุดเดินแบบไม่มีปี่มีขลุ่ย คนที่เดินตามอยู่ข้างหลังก็จะชนกันระเนระนาด ท่อจึงเกิดจากสั่นไหวไป-มานั่นเองครับ

Water Hammer ส่งผลให้เกิดความเสียหายต่ออะไรได้บ้าง?

1. ส่งผลต่อความแข็งแรงลดอายุการใช้งานของข้อต่อ รอยเชื่อม ข้องอ ข้อแยก
2. เกิดการซึมหรือน้ำรั่วไหลจากท่อ
3. เกิดการสึกกร่อนของระบบท่อทั้งหมดรวมถึงผนังท่อ
4. หากกระแทกรุนแรงอาจก่อให้เกิดรอยร้าวหรือแตก อาจส่งผลให้ระบบการทำงานทั้งหมดหยุดชะงัก
5. หากมีน้ำรั่วอาจเข้าสู่ระบบไฟฟ้า หรือสร้างความชื้นสูงอาจก่อให้เกิดสนิมของพื้นที่ใกล้เคียง
6. อาจก่อให้เกิดเป็นอันตรายต่อพื้นที่โดยรอบ
7. มีค่าใช้จ่ายสูงในการซ่อมแซม

ทำไมน้ำถึงหยุดกะทันหัน?

สาเหตุของน้ำหยุดกะทันหันอาจเกิดจากไฟดับทำให้ปั๊มน้ำหยุดทำงานหรือการปิดวาล์วน้ำเร็วเกินไป ซึ่งผู้ใช้น้ำอย่างเรายิ่งน้ำไหลแรงก็ยิ่งฟินใช่ไหมล่ะครับ เช่นเดียวกันยิ่งน้ำในท่อไหลแรง ก็ยิ่งแรงดันมาก เมื่อเกิดการหยุดกะทันหันก็ทำให้มีโอกาสเสียหายมากขึ้นเช่นกัน

บ้านที่สูงไม่เกิน 3 ชั้น อาจไม่ค่อยได้เจอกับปรากฎการณ์ Water Hammer สักเท่าไหร่ครับ เนื่องจากระดับความดันของน้ำในท่ออยู่ในระดับทั่วไปไม่ก่อให้เกิดอันตราย แต่หากเป็นตึกหลายชั้นเช่น หอพัก หรือ อพาร์ทเมนต์ ก็จะต้องใส่ใจเลือกตำแหน่งของการติดตั้งปั๊มน้ำรวมถึงถังเก็บน้ำเป็นพิเศษ โดยควรเลือกขนาดปั๊มน้ำและขนาดท่อน้ำให้เหมาะสมกับจำนวนถังเก็บน้ำและผู้ใช้น้ำด้วยครับ

วิธีป้องกันการเกิด Water Hammer

1. หลีกเลี่ยงการใช้ท่อเหล็ก ใช้เป็นท่อพลาสติกแทนเนื่องจากมีความยืดหยุ่นมากกว่าจึงช่วยลดแรงกระแทกของน้ำในท่อได้
2. เลือกใช้วาล์วเปิดปิดน้ำประเภท Gate วาล์ว เนื่องจากวาล์วประเภทนี้จะเป็นเกลียวหมุนจึงแทบไม่ทำให้เกิด Water Hammer เลยครับ หรือหากใครใช้บอลวาล์วมีลักษณะเป็นก้านหมุน 90 องศาอยู่ เวลาปิดวาล์วให้ค่อย ๆ โยกก้านปิดอย่างช้า ๆ ก็จะช่วยลดการกระแทกของน้ำได้อยู่ครับ
3. ติดอุปกรณ์ป้องกัน Water Hammer โดยเฉพาะ มีหลายอย่างในท้องตลาดให้เลือกเสริมฟังก์ชันเลยครับ หลักการของอุปกรณ์เหล่านี้จะช่วยลดแรงดันหรือดูดซับแรงกระแทกที่เกิดขึ้นจากค้อนน้ำได้บ้างครับ

รอบรู้เรื่องน้ำในบ้าน…

ใช้ปั๊มน้ำแบบไหนดี ?

ระบบน้ำ 3 จุดสุดอันตรายที่ควรเช็กหลังน้ำท่วม